Чăвашсен Ломоносовӗ çуралнăранпа 175 çул çитрӗ

«Кирилл та, Мефоди те хăй, Мухтав та, мал ĕмĕт те вăй!» – тенӗ Чăваш халăх поэчӗ Петӗр Хусанкай ун çинчен. 
Чăнах та, Иван Яковлевичăн ӗçӗ-хӗлӗ нумай енлӗ. Вăл вӗт вӗрентекен кăна мар, çыравçă те, поэт та, куçаруçă та, редактор та, издатель те пулнă. Психолог, философ, историк, право ăсти, этнограф пек çитӗнӳсем тунă. Вăл питӗ Тăван Çӗршыва, хăйӗн халăхне юратнипе уйрăлса тăнă, чăвашсемпе нумай нациллӗ Раççейри ытти халăхсен туслăхне тата та çирӗплетме тăрăшнă. Çутӗç ӗçне чунтан парăннă çын вӗрентӳре çӗнӗлӗхсем шырани çинчен Раççей Федерацийӗнче Учительпе наставник çулталăкӗ пынă вăхăтра аса илни питӗ вырăнлă. 

Шăпах вăл пирӗн çӗршыва чăвашсен ăс-хакăл пуянлăхӗн авалтан килекен йăлисемпе, психологилле тарăнлăхӗпе, пурнăç тӗрӗслӗхне пăхăнса пырассин никӗсӗсене уçса панă. 
И.Я.Яковлев сăмахӗсемпе, халăх ăс-хакăл пуянлăхӗн хуплашки – чӗлхе пулса тăрать. Паян эпир вăл çырса хăварнă халала тӗпчетпӗр. Мана патриархăн çак сăмахӗсем яланах шухăша яраççӗ: «Чӗлхе ăна çуратнă халăхпа çеç вилет. Халăха тăван чӗлхене манма хушни вăл çак халăха вилме хушнипе пӗр танах...»
Çак сăмахсем паянхи кун пирӗн умра питӗ çивӗч тăраççӗ. Эпир тăван чӗлхене çухатма пултаратпăр, шкулсенчен кăна мар, кулленхи хутшăнусенчен те. Çакă пирӗн пурнăç тӗрӗслӗхӗ пулса тăрать. Чăвашла калама çук илемлӗ юрлама е ташлама пулать, куравсем йӗркелеме. Анчах та чăваш ачисем чăвашла шухăшлама чарăнчӗç-тӗк, тепӗр ăру вӗсен аслашшӗсем мӗнле чӗлхепе калаçнине аса та илмӗ. Чӗлхе пек пуянлăха çухатни культура чухăнлăхӗ, наци уйрăмлăхне çухатни патне илсе çитерет. Ку вара халăхăн шалти тӗнчине тытса тăракан никӗс. 
Яковлев юбилейӗ пире пурне те тăван чӗлхен пысăк пӗлтерӗшӗ çинчен тепӗр хут аса илтерет. Çавăнпа та влаçпа обществăн, педагогсен вăйӗсене пӗрлештерсе пирӗн чӗлхене сыхласа аталантарас тӗлӗшпе кирлӗ йышăнусем тума мехел çитермелле.